همه واحدهای تولیدی و کارخانجات باید سعی در کاهش آلودگی‌ها داشته باشند؛ زیرا این آلودگی‌ها نه تنها به محیط زیست و هوا آسیب و صدمه وارد کنند، بلکه می‌توانند دستگاه‌ها و ماشین آلات را نیز مورد صدمه و آسیب قرار دهند. به همین منظور در صنایع از تجهیزاتی برای رفع یا کاهش این گونه آسیب‌ها استفاده می‌شود. یکی از تجهیزاتی که در برخی از صنایع استفاده می‌شود، واحد مراقبت هوا یا همان واحد مراقبت پنوماتیک است. یکی از مواردی که وجود واحد مراقبت هوا یا واحد مراقبت پنوماتیک را ضرورت می‌بخشد، نقش آن در جلوگیری از خرابی و از کار افتادن سیستم‌های صنعتی پنوماتیک یک قطعه است. .و با توجه به قیمت الکتروموتور و قیمت اینورتر از همین رو ما در گروه فراتکنیک بر آن شدیم تا این مقاله را با شما عزیزان به اشتراک بگذاریم
بیشتر بخوانید : کاربرد الکتروموتور در صنایع چیست؟
آماده سازی هوای فشرده
مواردی مختلفی از قبیل ذرات گرد و غبار، آب و مواد شیمیایی قادرند که روی تجهیزات پنوماتیک و نیز مصرف هوای فشرده اثرات بسیار بدی ایجاد کنند. در مورد ذرات جامد باید بگوییم که آنها این توانایی را دارند که موجب فرسایش مکانیکی دستگاه شوند. برای مثال ذرات جامد قادر خواهند بود که موجب ساییدگی فضای بین دیواره سیلندر و آب بندهای پیستون شوند. این ساییدگی به بخارهای آب اجازه نفوذ می‌دهد و موجب ایجاد خوردگی در قطعات می‌شوند.
اما لزوم آماده سازی هوای فشرده در چیست؟ اگر قرار باشد به صورت صریح و دقیق بگوییم، 3 ویژگی کلیدی برای هوای فشرده مصرفی تو آماده سازی هوا فشرده صورت می‌گیرد. این 3 ویژگی کلیدی به ترتیب عبارتند از:
- کیفیت (میزان آب، ذرات و روغن)
- کمیت (کمترین و بیشترین سطح عبوری هوای فشرده)
- فشار (کمترین و بیشترین فشار و دقت تنظیم فشار)
سایز و اندازه اتصالات واحد مراقبت هوا
در این بخش نمی‌توان به صورت دقیق یا حتی تقریبی عددی را برای سایز و اندازه اتصالات واحد مراقبت هوا بیان کنیم. برای انتخاب سایز اتصالات واحد مراقبت، بایستی دبی مورد نیاز و بازه کنترلی آن را به دقت در نظر داشته باشید. پس از آن که موارد دبی مورد نیاز و بازه کنترلی آن را در نظر گرفتید، باید تنها به دبی هوای مصرفی دقت و توجه داشته باشید. این که شما سایز و اندازه بالا و بزرگی را برای اتصالات واحد مراقبت پنوماتیک استفاده کنید، هیچ مشکلی فنی ندارد. تنها موردی را که می‌توان به عنوان ایراد آن معرفی کرد این است که شما با این گونه انتخاب‌ها، موجب افزایش بی منطق و غیر عقلانی هزینه‌ها خواهید شد.
بخش‌های مختلف واحد مراقبت هوای فشرده
هر واحد مراقبت پنوماتیک، دارای تجهیزات و بخش‌های مختلفی است. هر یک از این بخش‌ها و تجهیزات با توجه به کارایی و ماژول‌هایی که مورد نیاز، مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند. بیشترین تجهیزاتی که در واحد مراقبت مورد استفاده قرار می‌گیرند عبارتند از:
- شیر قطع و وصل
- رگولاتور فشار/ فیلتر رگولاتور
- شیر آغاز نرم
- فیلتر
- روغن زن
- خشک کن
شیر قطع و وصل
شیرهای قطع و وصل متنوعی برای واحدهای مراقبت پنوماتیک وجود دارد. وظیفه اصلی که این شیرها به عهده دارند، این است که ورودی هوای اصلی باز و بسته کرده و تخلیه هوای فشرده سیستم را انجام دهند. در زمانی که کار شروع می‌شود، شیرهای قطع و وصل باز خواهند شد تا باعث شوند هوای فشرده به سیستم به سیستم وارد شود. در زمانی که دستگاه فعالیتی ندارد و خاموش است نیز، برای این که هوای فشرده هدر نرود و جلوگیری از حرکت‌های ناخواسته صورت بپذیرید، با قطع کردن شیر مد نظر می‌توانید هوای خطرناک سیستم تخلیه نمائید.
سری‌های MS-EM1 و یا MS-EE و در سری D، به HE و یا HEE از این دست شیرها هستند که در واحدهای مراقبت هوا استفاده می‌شوند. دو نوع دستی و الکتریکال این شیرها تولید و عرضه می‌شود. شما می‌توانید توسط دست خود، مدل دستی شیر قطع و وصل را مدیریت کنید. مدل الکتریکال فعالیت خود را با ولتاژهای 24 ولت یا 220 ولت انجام می‌دهند. شما می‌توانید مدل الکتریکال را توسط سیستم کنترل نیز تحریک و آن را باز و بسته کنید.
رگولاتور فشار/ فیلتر رگولاتور
فیلتر رگولاتور در واحد مراقبت هوا، وظیفه تنظیم فشار کاری سیستم و حذف نوسات ایجاد شده را بر عهده دارد. وظیفه دیگر این بخش، فیلتر کردن ذرات گرد و غبار و روغن موجود در هوای فشرده است. بر اساس نوع کارکرد اساسی، رگولاتور فشار به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند. این دو دسته به ترتیب، تحریک مستقیم دیافراگم و تحریک پیلوتی پیستون دیافراگم هستند.
فیلتر رگولاتور
فیلتر رگولاتور ترکیبی از فیلتر و رگولاتور است که در آن فیلتر در قسمت پایینی و رگولاتور در قسمت بالایی قابل مشاهده است. در ابتدا هوای فشرده از فیلتر رد می‌شود و پس از آن که آلودگی‌های و آب میعان شده موجود در آن حذف شد وارد رگولاتور می‌شود.
بیشتر بخوانید : مقایسه الکترموتور گیربکسی و اینورتر چگونه می باشد ؟
شیر آغاز نرم واحد مراقبت پنوماتیک
از نام این بخش از واحد مراقبت پنوماتیک اطلاعات جالبی به دست می‌آید. برای مثال همان طور که از نام شیر آغاز نرم قابل استفهام است، این شیر فقط در ابتدای فرآیند مورد استفاده قرار می‌گیرد. یعنی دقیقا درست زمانی که هیچ گونه فشاری روی دستگاه نیست و قرار است تازه سیستم را تحت فشار قرار دهید. در واقع شیر آغاز نرم مانع از آن می‌شود فشار سیستم به صورت ناگهانی افزایش یابد. با وجود شیر آغاز نرم، سیستم در ابتدا با دبی کم زیر فشار می‌رود. درست زمانی که میزان فشار دستگاه و سیستم به 50 درصد برسد فشار کاملا باز خواهد شد و فشار سیستم به حد نهایی خود خواهد رسید. برای این که اپراتور ایمنی بالاتر و تجهیزات پنوماتیک دستگاه طول عمر بیشتری را تجربه کنند، پیشنهاد می‌کنیم که این شیر را حتما استفاده کنید.
فیلتر واحد مراقبت هوای فشرده
برای آن که خسارت و آسیبی به سیستم وارد نشود به طور حتم بایستی هوای فشرده تمیز باشد. آلودگی می‌تواند شتاب خوردگی روی دیواره‌ها و المان‌های آب بندی را به صورت چشمگیری افزایش دهد. از تبعات دیگر این آلودگی‌ها مواردی از جمله عملکرد نامناسب تجهیزات پنوماتیکی و کاهش عمر کاری آن‌‌هاست. همان طور که می‌دانید، عملکرد فلیترها افت فشار و مقاومت در برابر عبور سیال را در پی دارد؛ بنابراین بایستی هوای فشرده تا حد استاندارد تمیز باشد.
انواع فیلترها
اگر قرار بر آن باشد که نقش و وظایف فیلترها را مورد بررسی قرار دهیم، به اهمیت نقش فیلترها به خوبی پی خواهیم برد. مهمترین وظیفه فیلترها آن است که ذرات جامد و قطرات میعان شده را از هوای فشرده جدا کنند تا وارد سیستم و دستگاه نشوند. نیروی گریز از مرکز وظیفه دارد که که ذرات با ابعاد بزرگتر و مایعاتی همچون آب و روغن را از هوای فشرده جدا کند. مایعاتی که در پایین کاسه فیلتر جمع خواهند شد را باید مرتبا تخلیه کنید. اگر این تخلیه صورت نگیرد، توسط هوا فشرده باز آن مایعات را وارد سیستم خواهد کرد. لیست اسامی فلیترها را می‌توانید مشاهده نمائید.
- جداسازی با نیروی گریز از مرکز
- فیلترهای اولیه
- میکرو فیلتر
- فیلتر کربن فعال
- آب موجود در هوای فشرده
- محافظ کاسه
روغن زن واحد مراقبت پنوماتیک
روغن مورد نیاز برای روغن کاری تجهیزات پنوماتیک و دیگر ابزار و تجهیزاتی که نیاز به روغن دارند توسط روغن زن‌ها تامین می‌شود. توجه کنید که روغن زن را تنها در صورتی باید استفاده کنید که حس نمائید به طور قطع نیاز به روغن وجود دارد. در صورتی که از روغن در هوای فشرده استفاده کنید، با این کار شما حرکت آرام یا حرکت یکنواخت تجهیزات پنوماتیکی را تسهیل می‌بخشید. البته لازم به ذکر است که استفاده بیش از حد از روغن در دستگاه می‌تواند شما را با مشکلاتی مواجه کنید. تجمع ذرات روغن، چسبنده شدن مسیر و تجهیزات مختلفی مانند فیلترها و صداگیرها، از این قبیل مشکلات هستند.
اگر تعداد تجهیزات پنوماتیکی زیاد شد، لزومی برای استفاده روغن زن ایجاد نخواهد شد. دلیل این امر این است که تجهیزات فستو نیازی به روغن زن ندارند و حتی برخی از تجهیزات پنوماتیک نبایستی از روغن زن استفاده کنید. در موارد و مواقع خاصی مثل حالتی که سرعت سیلندرهای پنوماتیکی خیلی زیاد است، پیشنهاد می‌کنیم حتما از روغن زن استفاده کنید.
خشک کن واحد مراقبت هوای فشرده
زمین در اتمسفر خود همواره مقدار معینی رطوبت به همراه دارد. رطوبت موجود در اتمسفر می‌تواند خوردگی تجهیزات و شسته شدن روغن اولیه تجهیزات را سبب شود. این که چه مقدار رطوبت در هوا وجود دارد، به عوامل مختلفی بستگی دارد، اما شرایط آب و هوایی مهمترین علل تعیین کننده میزان وجود در هوا هستند. برای مثال، گرمای هوای می‌تواند ظرفیت هوا را برای کنجایش رطوبت بیشتر افزایش دهد.
روش‌های خشک کردن هوا
شاید به نوعی مهمترین روش و بهترین راه برای از بین بردن رطوبت جهت جلوگیری از آسیب زدن رطوبت هوا به تجهیزات و روغن دستگاه، سرد کردن و کاهش دمای هواست. شما می‌توانید علاوه بر روش میعان از طریق خشک‌کن‌های غشایی و جذبی هوا را خشک کنید.
خشک کن هوای غشایی
دیفیوژن، روش کاری است که خشک‌کن غشایی در دستور کار خود قرار داده است. اگر بخواهیم یک از بهترین خشک کن‌های هوا را معرفی کنیم، خشک کن غشایی فستو مدل MS-LDM1 یکی از بهترین مواردی است که می‌توان بدان اشاره کرد. خشک کن غشایی از غشاهایی موازی، با سوراخ‌های عرضی تشکیل شده و هوا در طول این غشاها حرکت می‌کند. با توجه به ساختار و مواد سازنده این غشا، نکات قابل توجهی وجود دارد. برای مثال یکی از این نکات آن است که عبور آب از غشاها بسیار راحت است، در عین حال عبور و مرور هوا در آن تا حد زیادی راحت نیست.
از هوای خشکی که قبلا تولید شده است، در بیرون غشا یک مسیر هوایی کوچک به وجود می‌آید. دلیل آن که رطوبت به همراه هوا، در محیط تخلیه می‌گردد آن است که بین دو طرف غشا اختلاف میزان رطوبت وجود دارد. همین اختلاف سبب رخ دادن فیوژن است که آب را از داخل غشا به سمت بیرون آن هدایت می‌کند. برای استفاده از این خشک کن بایستی فیلتری با سایز 0.01µ در بالا دست آن نصب کنید. افت فشار کم، عدم نیاز به تعمیر و نگهداری و کم بودن حجمی که اشغال می‌کنند، از مهمترین مزایای این خشک کن‌ها هستند.
خشک کن‌های جذبی
اصل چسبندگی یا مویینگی، اصل مهم و اساسی است که خشک کن‌های جذبی مانند PDAD فستو از آن استفاده می‌کنند. هوای فشرده در این نوع خشک کن، از درن مخزن عبور می‌کند. در این مسیر، نیروی مویینگی یا چسبندگی در مخزن خشک کن باعث می‌شود که آب موجود در هوا در مخزن باقی بماند. در این نوع خشک کن، دو مخزن وجود دارد. در یکی از آنها هوای فشرده خشک می‌شود و دیگری خود مخزن در حال خشک شدن است. به طور معمول پس از گذشت مدت زمان خاص یا پس از آن که راندمان کاری مخزن خشک کن کاهش یافت، جای دو مخزن با هم عوض خواهد شد. در این روش ظرفیت کاری بسیار بیشتری نسب به روش غشایی وجود دارد.
سخن پایانی
برای آن که بتوانید خرید بهتر و با دقت انتخاب بیشتری داشته باشید، برای شما نحوه عملکرد و اجزای تشکیل دهنده یک واحد مراقبت هوا را شرح دادیم. نکته مهم و اساسی آن است که شما بتوانید سایز واحد مراقبت را به درستی و مطابق نیاز خود استفاده کنید. نکته دیگری که باید به آن توجه داشته باشید تعداد تکه‌های واحد مراقبت هوا بسیار مهم است. در صورتی که فضای محدودی را در اخیتار دارید، واحد مراقبت دو تکه می‌تواند برای شما بسیار مناسب‌تر باشد.
